Dziś w Polsce obchodzimy Mikołajki ??. Być może przy tej okazji zastanawiasz się, czy do włoskich dzieci również przychodzi Mikołaj? Otóż we Włoszech nie obchodzi się Mikołajek tak jak w Polsce, a właściwie — w ogóle się ich nie obchodzi ?. Włosi mają swoją własną, wyjątkową tradycję świąteczną, która odbywa się nieco później, w styczniu: Befana (taka jakby Baba Jaga — zobacz opis poniżej) ??♀️.
? We włoskiej tradycji przychodzi ona do dzieci w nocy z 5 na 6 stycznia (Święto Objawienia Pańskiego — L’Epifania). Przynosi dzieciom prezenty i jednocześnie zwiastuje zakończenie okresu świątecznego.
Włosi powtarzają przysłowie: “L’Epifania tutte le feste si porta via!” ? (czyli: „Święto Objawienia Pańskiego kończy wszystkie święta”).
Kim jest Befana?
Współcześnie przedstawia się ją jako postać przypominającą Babę Jagę: leci na miotle, nosi szpiczasty kapelusz i ma charakterystyczny duży nos. W wielu ludowych opowieściach i wyobrażeniach Befana nosi postrzępione, osmolone sadzą ubrania, co odzwierciedla jej podróż przez kominy, gdy po cichu wślizguje się do domów, by zostawiać w nich prezenty ?.
Ale uwaga — nie każde dziecko dostaje prezenty! Podobnie jak w przypadku Świętego Mikołaja, Befana nagradza tylko grzecznych. Grzeczne dzieci znajdują prezenty i słodycze, natomiast psotne — dostają… kawałek węgla ⚫️. Trochę jak nasza rózga, tylko w wersji włoskiej ?.
Może zastanawiasz się, dlaczego Befana rozdaje prezenty? ? O tym opowiem w kolejnym wpisie!
Współcześnie przedstawia się Befanę jako postać przypominającą Babę Jagę, lecącą na miotle, w szpiczastym kapeluszu i z charakterystycznym dużym nosem. W innych ludowych opowieściach i wyobrażeniach Befana nosi postrzępione i usmarowane sadzą ubrania, co symbolizuje jej podróż przez kominy, gdy wślizguje się do domów, by zostawiać prezenty ?.
Ale uwaga — nie każda wizyta Befany kończy się podarkami! Podobnie jak w przypadku Świętego Mikołaja, grzeczne dzieci znajdują prezenty i słodycze, natomiast psotne dostają kawałek węgla ⚫️. Trochę jak nasza rózga, ale z włoskim akcentem ?!
Może zastanawiasz się, dlaczego Befana rozdaje prezenty? ? Z tą tradycją wiąże się wiele legend, ale najciekawsza jest ta o wymiarze religijnym.
Opowieść głosi, że podczas swojej podróży do Betlejem Trzej Królowie zatrzymali się, by zapytać o drogę staruszkę ??♀️. Zaprosili ją, aby dołączyła do nich i pomogła zanieść dary małemu Jezusowi. Staruszka początkowo odmówiła, lecz wkrótce ogarnął ją żal. Przygotowała więc worek pełen prezentów i wyruszyła w drogę, szukając Magów i Zbawiciela. Nie mogąc ich odnaleźć, zaczęła pukać do każdych drzwi, wręczając prezenty dzieciom — w nadziei, że jej gest wynagrodzi wcześniejszy błąd ?.
A na koniec to, co Włosi lubią najbardziej — festyny i świętowanie! ? W całych Włoszech 6 stycznia organizowane są targi, koncerty, parady i jarmarki, podczas których Befana pojawia się na ulicach, rozdając dzieciom słodycze.