Natale! #1 Czyli Święta Bożego Narodzenia po włosku

Boże Narodzenie to światowe święto, w którym wszyscy chrześcijanie symbolicznie czczą narodziny Jezusa Chrystusa.

Jak wyglądają święta oraz przygotowania do świąt we Włoszech? Włosi uwielbiają te święta, już od 8 grudnia Włochów owładnia świąteczne szaleństwo, a włoskie domy przekształcają się w małe rozświetlone krainy ozdób, szopek, bombek i lampek. We Włoszech, podobnie jak i w Polsce, ta magiczna atmosfera trwa cały miesiąc, aż do 6 stycznia.

Poniżej przedstawię zestaw symboli i zwyczajów związanych z Bożym Narodzeniem i tradycjami we Włoszech.

Choinka i szopka betlejemska

Pierwsza wielka tradycja bożonarodzeniowa we Włoszech dotyczy dokładnej daty obchodzenia rocznicy Niepokalanego Poczęcia. Wypada ona 8 grudnia – jest to dzień wolny od pracy i właśnie tego dnia włoskie rodziny spędzają razem czas na ozdabianiu choinki oraz ustawianiu szopki betlejemskiej. Dekoruje się wtedy również domy na zewnątrz, a w miastach pojawiają się szopki i jarmarki świąteczne.

Szopki we Włoszech dekorowane są na różne sposoby. Są tacy, którzy ograniczają się do ułożenia w niej postaci Maryi, Józefa i Jezusa, a także tacy, którzy tworzą prawdziwe scenografie z Mędrcami i innymi postaciami, które uczestniczyły w narodzinach w Betlejem. Szopki cieszą się popularnością przede wszystkim w Neapolu.

Na filmiku można zobaczyć aleję szopek bożonarodzeniowych w Neapolu.

Inne miasta, takie jak Bolonia i Genua, również tworzą szopki bożonarodzeniowe, ale nie cieszą się one taką sławą jak te neapolitańskie. Dodatkowo w niektórych regionach istnieją małe gminy, takie jak np. Greccio, które organizują żywą szopkę, złożoną z prawdziwych ludzi.

24 GRUDNIA

24 grudnia to nie tylko Wigilia, ale także ostatni dzień Adwentu. Na północy Włoch, w przeciwieństwie do ich południowej części oraz do Polski, Wigilia nie jest dniem uroczystych celebracji i ucztowania przy 12 wigilijnych potrawach. Jest to normalna kolacja składająca się z ryb, spędzana w gronie najbliższych. Dlatego też tradycja wigilii na północy powoli zanika – dzień ten Włosi często spędzają na zakupach lub na przygotowywaniu dań na bożonarodzeniową ucztę. Nie ma też zwyczaju łamania się opłatkiem – życzenia składa się dopiero 25 grudnia, a dodatkowo nie są to życzenia tak szczegółowe jak w naszym kraju, ograniczają się do życzenia sobie wszystkiego najlepszego, tj. Auguri i Buon Natale. W nocy z 24 na 25 grudnia pod choinkami pojawiają się prezenty przyniesione przez Świętego Mikołaja.

25 GRUDNIA

25 grudnia to zdecydowanie najważniejszy dzień świąt dla Włochów. Poranki zarezerwowane są na otwieranie prezentów oraz na ostatnie przygotowywania świątecznego obiadu. Obiad jest najważniejszą częścią dnia – składa się głównie z potraw mięsnych, deserów oraz bakalii. Oprócz licznych dań na stole znajdziemy czerwono-białe elementy dekoracyjne. Włoskich potraw związanych z tradycją bożonarodzeniową jest naprawdę wiele i różnią się one w zależności od regionu.

26 GRUDNIA

Drugi dzień świąt to we Włoszech Santo Stefano. Dzień ten spędza się podobnie jak w Polsce w gronie najbliższych – organizowane są wspólne spacery po alejach miasta, gdzie można podziwiać szopki, lub wyjścia na lodowisko. Często dzień ten spędza się również na odpoczynku w rodzinnym gronie.

6 STYCZNIA – Objawienie Pańskie

“l’Epifania tutte le feste si porta via!”

Powiedzenie to oznacza, że święto Objawienia Pańskiego kończy okres świąteczny. 6 stycznia to oficjalny koniec świąt. We Włoszech to Święto Befany. Befana to czarownica/wiedźma rozdająca tego dnia prezenty. Postać ta istnieje tylko we włoskiej kulturze, a jej pochodzenie wiąże się z licznymi legendami.

Po lewej stronie można zobaczyć przykładowe zdjęcie Befany – jest to swojego rodzaju Baba Jaga latająca na miotle, w spiczastym kapeluszu i z dużym nosem. Befana według ludowych wierzeń i wyobrażeń powinna mieć na sobie postrzępione i ubrudzone sadzą ubrania z kominów, przez które wlatuje do domów, aby zostawić prezenty. Grzeczne dzieci dostają prezenty i słodycze, a niegrzeczne – jako przestrogę – kawałek węgla.

Nauka słówek z dzisiejszego artykułu:

PRZYDATNE SŁÓWKA w QUIZLET: https://quizlet.com/_ap3tiv?x=1jqt&i=44os64

• Jezus Chrystus – il Gesù Cristo
• Grudzień – il dicembre
• Ozdoby świąteczne – gli addobbi natalizi
• Choinka – l’albero di Natale
• Lampki choinkowe – le luci dell’albero
• Ozdoby choinkowe – gli addobbi per l’albero
• Ozdabiać choinkę – addobbare
• Szopka betlejemska – il presepe
• Bombki – le palline
• Styczeń – il gennaio
• Niepokalane poczęcie – L’immacolata concezione
• Jarmark świąteczny – Il mercatino di Natale
• Maryja – Maria
• Józef – Giuseppe
• Pasterze – i pastori
• Osiołek – l’asinello
• Mędrcy / Trzech Króli – Magi
• Jezusek – Gesù Bambino
• Objawienie Pańskie – L’epifania
• Betlejem – Betlemme
• Postać – il personaggio
• Żyjąca szopka – Il presepe vivente
• Adwent – L’avvento
• Wigilia Bożego Narodzenia – La Vigilia di Natale
• Boże Narodzenie – il Natale
• Wesołych Świąt Bożego Narodzenia – Buon Natale
• Prezenty – i regali
• Święty Mikołaj – il Babbo Natale
• Kolacja świąteczna – La cena di Natale
• Befana – Wiedźma
• Miotła – la scopa
• Sadza – la fuliggine
• Komin – il comignolo
• Kawałek węgla – pezzo di carbone